“Lief zijn voor de aarde, de planten en dieren,” staat voorin mijn tuinboekje geschreven. Ik schreef het een jaar geleden al op, toen ik me aanmeldde voor de wachtlijst van een volkstuin. Maar hoe reëel is dat als je gaat tuinieren op een volkstuincomplex? En zeker als je een voorliefde hebt voor wildgroei en wilde bloemen oftewel in andermans ogen ‘onkruid’. De groenbemester Gele Mosterd leerde me een waardevolle les over eerlijkheid.
Meningen verschillen over onkruid
Tientallen bolletjes van het Klein Kruiskruid, wapperend Akkerkool en diep wortelende distels. Zo troffen we onze volkstuin aan begin juni. Er was meer dan een jaar niets aan gedaan. Maar ik voelde dat het goed was. De eerste dagen op de tuin deden we niet veel. Niet omdat we geen plannen hadden, maar de kennismakingsgesprekken hielden ons af van onze taken. De opmerkingen vlogen over de heg heen. Van ‘Zooh, jij hebt aardig werk te verrichten’ tot ‘Een frees erover heen halen, want dit gaat je niet lukken meissie’. Tussen de woorden door merkte ik hoe de meningen verschillen over wilde planten. Om het voor iedereen prettig te houden is er op dit complex een schouwcommissie die oordeelt of je je tuin goed bijhoudt. Wat ik me goed kan voorstellen toen ik me voor de zoveelste keer stak aan een distel.
Zaaiangst
Hoewel ik de gesprekken me allemaal liet welgevaren en ik stug de grond bleef loswoelen, merkte ik dat er iets in mij was ontstaan. Angst. Angst om te zaaien, angst om opmerkingen te krijgen, iets op de tuin te planten of zaaien waar meningen over zijn. En mijn grootste angst: weggestuurd worden.
Het is dat een vriendin mij op een dag kwam helpen, anders had de groenbemester er nog niet ingezeten. Ik had namelijk al een jaar een plan. In de permacultuur is het van belang dat je de grond bedekt met een laag plantaardig materiaal. Aangezien het aanschaffen van compost me wat te duur werd, koos ik ervoor om de tuin in te zaaien met een groenbemester. Ik koos voor gele mosterd. Haar taken: de grond losmaken en onkruid onderdrukken. Wat ik me niet realiseerde, is dat deze bloem een wild uiterlijk heeft. Een reden voor velen om het onkruid te noemen.
De spiegel van de wilde bloemen
De planten groeiden enorm snel, wat natuurlijk op het complex niet ongezien bleef. “Oh, komen die bij haar vandaan,’ hoorde ik op een dag via via. Naast de vele complimenten over ons harde werk, kwam deze ene opmerking hard binnen. De bloemen van de gele mosterd waren er nog niet eens, of ze werden al beschuldigd van uitzaaien. Toch was het niet die opmerking die me van slag maakte. Ik schrok daarna vooral van mezelf. Als ik mensen over mijn tuin sprak, dekte ik me namelijk snel in door te zeggen dat de bloemen voordat ze zaden ontwikkelen al geknipt zouden worden. Ze zaaien anders zo uit. Pas na een aantal keer dat ik deze zinnen uit mijn mond hoorde komen, realiseerde ik me wat ik deed. Ik hield deze prachtige bloemen klein. Ik behandelde ze als een productiemiddel.
En waarom? Om opmerkingen voor te zijn. Want als ik eerlijk ben, zou ik kunnen verdwalen in een veld met deze gele bloemen. Ik vind ze prachtig. Maar ik, die elk klein wild plantje in haar tuin tussen haar tegels zo intens mooi vind, stond te praten zoals de meeste mensen over onkruid. Ik die zo graag wil dat mensen anders naar planten kijken, deed dat zelf niet. Ik oordeelde net zo hard als iedereen. Het was een eye-opener.
De echte kracht van Gele Mosterd
De volgende keer zou ik kunnen zeggen wat de kracht is van deze gele mosterd. Hoe ze stikstof uit de lucht kan halen, hoe ze andere primaire groei weghoudt, hoeveel bijen er sinds ze in de bloei staan in mijn tuin zijn, hoe je mosterd van haar zaad kan maken… maar ik doe het niet. Argumenten hebben mij nooit ergens gebracht. De volgende keer als het ter sprake kom, zeg ik: ‘Ik vind ze prachtig. Ze maken me blij elke keer als ik hier aan kom lopen. Hun aanwezigheid is een cadeau.’
Want dat is de waarheid, waar ik vol passie voor uit wil komen. Ik ben de Gele mosterd dankbaar voor haar waardevolle les. Ik zal ze dat zeker laten weten, ook al snoei ik ze voordat ze zaden maakt. Ze heeft haar doel bereikt.
Reactie plaatsen
Reacties